Website logo

Is het verstandig om fietshelmen te verplichten?

Is het verstandig om een fietshelm te verplichten? Dat lijkt een eenvoudige vraag. Een fietshelm beschermt tegen een val op het hoofd. Daar is weinig discussie voor nodig. Stel je voor, je kijkt naar een wielrenwedstrijd en tijdens de sprint valt je op dat er één wielrenner geen helm op heeft in het gedrang. We zouden deze sporter allemaal voor gek verklaren. Maar zo normaal als dit tijdens het sporten is, zo normaal is dit niet voor de gewone fietsers op de weg, waarom eigenlijk niet? Zijn mensen eigenwijs en vinden ze het niet mooi? Misschien vinden ze het overdreven? Het is tijd om de fietshelm verplicht te maken! Net zoals de autogordel, het is voor uw eigen veiligheid.

Aan een helmplicht zitten ook nadelen

Maar zo simpel is het allemaal niet. Aan een helmplicht zitten namelijk ook nadelen. Deze nadelen kunnen mogelijk zelfs de voordelen overstijgen. We hebben verschillende artikelen en discussies bestudeerd en hieruit komen een aantal kritische opmerkingen die we niet kunnen negeren:
  • Waar laat ik de helm op mijn werk of als ik ga winkelen? Het is een extra en redelijk groot accessoire dat je mee moet dragen.
  • Wat moet ik doen als mijn helm wordt gestolen, moet ik nu naar huis lopen?
  • Het gevoel van vrijheid neemt sterk af.
  • Ik heb een haarstijl waarbij een helm er voor zorgt dat ik veel extra werk heb om mijn kapsel weer op orde te brengen na een fietsrit.
Zomaar enkele bezwaren die op zichzelf wel op te lossen zijn. Maar het nadeel hiervan is dat mensen hierdoor er eerder voor zullen kiezen om de auto te nemen of het openbaar vervoer. Dit blijkt uit onderzoeken in landen waar een fietshelmplicht is ingevoerd. Het nadeel daarvan is weer dat mensen hierdoor minder beweging krijgen, waar ook weer gezondheidsrisico's aan kleven. Weegt dit dan op tegen de vermindering van de verkeersslachtoffers?

Nog een ander probleem is dat als het aantal fietsers afneemt door bovenstaande of nog andere redenen, het verkeersbeeld zal veranderen. Nederland is een echt fietsland. We klagen soms over de gevaarlijke manoeuvres die fietsers uithalen en dat ze volledig beschermd zijn door de wet. Maar tegelijkertijd wéten we dit heel goed en daarom houden we er ook rekening mee als automobilist bijvoorbeeld. We zijn eraan gewend dat er veel fietsverkeer is in dit land. Stel dat dit drastisch af zou nemen doordat mensen door de helmplicht minder gaan fietsen, dan zal het overige verkeer mogelijk minder rekening gaan houden met fietsers. Een toename van het aantal ongelukken is hiervoor denkbaar.

Weinig draagvlak voor een helmplicht

Op dit moment is er geen groot draagvlak voor een helmplicht in Nederland. Mensen willen voor korte ritjes even snel op de fiets springen en geen gedoe met een helm hebben. Er gaan zelfs stemmen op dat een helmplicht een afschuiving van het probleem is door de overheid. Het veiliger maken van de wegen en fietspaden kost veel geld. Door een helmplicht in te voeren leg je de kosten en de verantwoordelijkheid bij de fietsers neer. Wij denken dat de waarheid ergens in het midden ligt, maar dat er geen groot draagvlak is voor de helmplicht is duidelijk. Wel zien we dat in Nederland steeds meer 60-plussers op een elektrische fiets kiezen voor een fietshelm. Wellicht is het draagvlak in deze leeftijdsgroep wel groter aan het worden. Het draagvlak voor het verplicht stellen van een kinderfietshelm lijkt ook groter te worden.
Drie fietsers met helmen rijden de zonsondergang tegemoet

Helmen die compact zijn:

De volgende helmen bieden optimale veiligheid, maar zijn ook licht van gewicht en extra compact. Zo neem je ze handig mee als je van de fiets afstapt zonder dat dit vervelend wordt.

Polisport PolispGoudt light pro fietshelm l 58-62cm mat rood/zwart


Vanaf: € 78,19
bekijk en bestel

Polisport PolispGoudt light pro fietshelm m 52-58cm mat zwart/zwart


Vanaf: € 76,97
bekijk en bestel

Pol PolispGoudt aero fietshelm l 58-61cm zwart


Vanaf: € 50,95
bekijk en bestel
Kies voor een veilige fietshelm met keurmerk, maar let ook op draagcomfort.

Is vrijwillig een fietshelm dragen de oplossing?

Is het dan toch het beste om het aan de mensen zelf over te laten of vrijwillig een fietshelm opzetten? Op dit moment is het wellicht de beste aanpak. We zien namelijk wel degelijk steeds meer fietshelmen in het verkeer. Er zijn twee groepen die eruit springen: kinderen en mensen die voor hun plezier gaan fietsen. Bijvoorbeeld senioren die met hun e-bike een dagje op pad gaan. Het aantal mensen die dan een helm draagt stijgt wel degelijk. En dat is goed nieuws, want dit zijn twee belangrijke groepen. Of het verplicht moet worden of niet, een kind een fietshelm laten dragen in het verkeer is wat ons betreft alleen maar goed. Een kinderhoofdje is nu eenmaal een stuk kwetsbaarder. Ook mensen die een flink stuk gaan fietsen met een (elektrische) fiets, kunnen we een helm sterk aanraden. Je maakt veel kilometers en fiets vaak op onbekende stukken. Investeren in een goede en comfortabele fietshelm is dan zeker de moeite waard.

Kan innovatie helpen dat meer mensen een fietshelm gaan dragen?

Kan de oplossing om meer mensen vrijwillig een fietshelm te laten dragen door innovatie opgelost worden? We willen dus dat mensen veel blijven fietsen, want fietsen is gewoon gezond. Maar we willen ook dat mensen zich veilig door het verkeer verplaatsen. Een fietshelm draagt daaraan bij en zolang dit vrijwillig is, verwachten we dat het aantal fietskilometers hierdoor niet zal afnemen. Wij denken dat ook een aantal genoemde bezwaren opgelost kunnen worden door innovatie van de fabrikanten. Sterker nog, dit is al volop gaande! Zo zijn er fietshelmpetten die steeds beter en mooier worden. Ook zijn er al inklapbare of opvouwbare fietshelmen ontwikkeld. Deze zorgen er bijvoorbeeld voor dat je slechts een compact pakketje mee hoeft te nemen als je niet op de fiets zit. Wij denken dat deze innovatie van de fietshelm in de toekomst nog veel meer kan bijdragen dat meer mensen een fietshelm gaan dragen. We roepen de fabrikanten dan ook op om vooral te blijven innoveren in het veiliger maken van de helmen, maar ook te kijken naar gebruiksgemak, comfort, hanteerbaarheid en duurzaamheid.
Fietshelm dragen in het buitenland tijdens vakantie
Ook in Nederland zien we dat steeds meer mensen
kiezen voor het dragen van een fietshelm.

In welke landen is een fietshelm verplicht?

In veel landen in Europa is een fietshelm wel verplicht. In onderstaande tabel lees je de geldende regels per land. Handig om te weten, zeker als je op vakantie gaat en fietsen (met kinderen) op de planning staat. Ga je op een speedpedelec in het buitenland fietsen? Kijk dan goed aan welke eisen je helm moet voldoen in het land van bestemming. De normen van speedpedelec helmen verschillen nogal.
Tabel: waar is een fietshelm verplicht?
Land: Fietshelm verplicht voor kinderen? Fietshelm verplicht voor volwassenen?
Duitsland Nee, niet verplicht. Wel wordt het dragen van een fietshelm geadviseerd voor kinderen. Nee, niet verplicht. Wel wordt een fietshelm geadviseerd door de overheid voor volwassenen.
België Nee, geen helmplicht. Nee, geen helmplicht. Alleen een helmplicht op een speedpedelec.
Oostenrijk Ja, een helm is hier verplicht voor kinderen tot 12 jaar (in sommige delen tot 15 jaar). Ook als ze achterop de fiets zitten is een helm verplicht. Een fietshelm voor volwassenen is niet verplicht in Oostenrijk. Wel wordt een helm geadviseerd.
Zwitserland Een fietshelm is verplicht voor iedereen die harder gaat dan 20 km per uur dus ook voor kinderen die deze snelheid halen. Ja, een fietshelm is verplicht voor iedereen die harder rijdt dan 20 km per uur.
Italië Een fietshelm is in Italië verplicht voor kinderen tot 12 jaar. Nee, geen helmplicht. Alleen op een speedpedelec is een helm verplicht.
Frankrijk Een fietshelm is in Frankrijk verplicht voor kinderen tot 12 jaar, ook als ze achterop zitten. Voor volwassenen is een fietshelm niet verplicht in Frankrijk.
Spanje Een fietshelm is in Spanje verplicht voor kinderen tot 16 jaar. Ja, voor iedereen die buiten de bebouwde kom fietst in Spanje, geldt een helmplicht.
Finland Ja, een fietshelm is in Finland verplicht voor iedereen. Een fietshelm is in Finland verplicht, ook voor volwassenen.
Kroatië Ja, een fietshelm is in Kroatië verplicht voor kinderen tot 16 jaar. Ook voor kinderen die achterop zitten. Voor volwassenen geldt geen fietshelmplicht in Kroatië.
Zweden Het dragen van een fietshelm is verplicht voor kinderen tot 15 jaar. Voor volwassenen geldt geen helmplicht in Zweden.
Slowakije Een fietshelm is verplicht voor kinderen tot 15 jaar. Buiten de bebouwde kom is een fietshelm verplicht voor volwassenen.
Tsjechië In Tsjechië is een fietshelm verplicht tot 18 jaar. Een fietshelm is niet verplicht voor volwassenen, maar wordt wel geadviseerd door de overheid.
Ga je op vakantie naar het buitenland?
Check hier of een fietshelm verplicht is.

Kies een veilige fietshelm:

Polisport PolispGoudt mountain pro fietshelm l 58-61cm zwart


Vanaf: € 72,93
bekijk en bestel

Abus DD0901A helm Pedelec 2.0 Ace Geel M


Vanaf: € 213,57
bekijk en bestel

Abus Helm Pedelec 1.1 steel Blauw M 52-57cm


Vanaf: € 124,80
bekijk en bestel

Vragen en antwoorden over fietshelmplicht

Nee, op dit moment is een fietshelm niet verplicht voor gewoon fietsverkeer.

Nee, op dit moment is een fietshelm niet verplicht voor gewoon fietsverkeer en dus ook niet voor mensen met een elektrische fiets. Een uitzondering hierop zijn de extra snelle elektrische fietsen. Op een speed pedelec is een helm wél verplicht. Ook op de snorfiets is een helm sinds kort verplicht.

Het antwoord hierop is niet zo zwart-wit zoals je in eerste instantie zou denken. In het kort, de helm geeft bescherming, maar mogelijk zullen meer mensen de fiets laten staan als de helmplicht ingevoerd zal worden. We beschrijven hier verschillende argumenten waarom een fietshelmplicht wel of niet voordelig uit kan pakken.

Het is in Nederland niet verplicht voor kinderen om een fietshelm te dragen. Toch zijn er wel steeds meer kinderen in het verkeer die wel met een helm op fietsen.

In veel landen om ons heen is een fietshelm wel verplicht. In Frankrijk, Oostenrijk en Italië is een fietshelm verplicht voor kinderen tot 12 jaar. In Kroatië en Spanje is een fietshelm zelfs verplicht tot 16 jaar. Ook volwassenen die buiten de bebouwde kom fietsen in Spanje moeten verplicht een fietshelm dragen. In Zwitserland is een fietshelm verplicht voor iedereen die sneller dan 20 km per uur fietst. In Belgie en Duitsland geen (nog) geen helmplicht.